Giai đoạn Tam Quốc được biết tới là một thời đại xuất hiện sự phân tranh giữa nhiều thế lực. Một trong những điểm thú vị của thời kỳ lịch sử này chính là những giai thoại liên quan tới nhiều lời tiên đoán đã thực sự ứng nghiệm.
Trong số đó không thể không kể tới hai lời tiên liệu trước lúc lâm chung của Tào Tháo và Lưu Bị. Điểm đáng nói là lời tiên đoán của hai vị quân chủ này đều đề cập tới 2 nhân vật được cho là cần phải đặc biệt dè chừng.
Quả nhiên không nằm ngoài dự liệu, hai nhân xuất hiện trong di ngôn của Lưu – Tào đều bị coi là nhân tố gây ra sự suy yếu và sụp đổ của thế lực Thục – Ngụy.
Từ lời tiên đoán trước lúc qua đời của Tào Tháo...
Trước lúc qua đời, Tào Tháo từng cảnh báo Tào Phi về một nhân vật đe dọa tới quyền hành của gia tộc họ Tào sau này. (Ảnh minh họa).
Sinh thời, Tào Tháo vốn nổi danh với bản tính đa nghi. Trong tác phẩm "Tam Quốc diễn nghĩa", nhân vật này đã từng để lại câu nói bộc lộ rõ bản tính của mình:
"Ta thà phụ người trong thiên hạ chứ không để người trong thiên hạ phụ ta".
Có thể thấy, Tào Tháo lúc bình sinh ít nhiều luôn mang lòng đề phòng với những người xung quanh mình, đặc biệt là đối với những văn thần có mưu trí và tiềm năng.
Tuy nhiên, có một vị mưu sĩ lại được coi là ngoại lệ của Tào Tháo. Người này chính là Tư Mã Ý.
Tư Mã Ý (179 – 251), tự Trọng Đạt, là nhà chính trị, quân sự phục vụ Tào Ngụy vào thời Tam Quốc. Ông cũng là người đặt nền móng cho nhà Tây Tấn thay thế nhà Ngụy.
Thông qua nhiều tài liệu lịch sử cũng như một số giai thoại truyền lại, có thể thấy Tào Tháo trước lúc lâm chung đã rất mực đề phòng Tư Mã Ý. Tuy nhiên, vị quân chủ này lại không ra tay trừ khử nhân vật đầy hiềm nghi ấy.
Có ý kiến cho rằng, Tư Mã Ý từng có một vài cống hiến đối với tập đoàn chính trị Tào Ngụy. Cho nên vì lý do này mà dù có phần hoài nghi, Tào Tháo khi còn sống cũng không đuổi cùng giết tận vị mưu sĩ ấy.
Nghi ngờ nhưng không nỡ giết, Tào Tháo đã lưu lại cho Tư Mã Ý một con đường sống nhưng cũng vô tình để lại một mầm họa đối với gia tộc họ Tào. (Ảnh minh họa).
Tuy nhiên theo "Tấn thư – Tuyên Đế kỷ" ghi lại, Tào Tháo từ lâu đã phát hiện Tư Mã Ý rất có hùng tâm tráng chí, cho nên một mực không yên lòng đối với nhân vật này.
Tương truyền rằng, Tào Tháo có lần từng mơ thấy một giấc mộng kỳ lạ, trong mộng có 3 con ngựa cùng ăn chung một cái máng.
Trong tiếng Trung, "cái máng" đồng âm với họ Tào, còn chữ "mã" chỉ con ngựa lại vừa khéo xuất hiện trong họ Tư Mã.
Sự trùng hợp này ít nhiều đã bị Tào Tháo coi là điềm chẳng lành. Ông nghi ngờ rằng cơ nghiệp họ Tào trong tương lai rất có thể sẽ bị người nhà Tư Mã đe dọa.
Cũng theo "Tấn thư", Tào Tháo trước khi qua đời đã gọi Tào Phi đến bên mà căn dặn: "Tư Mã Ý không phải là một người cam lòng làm bề tôi, tương lai nhất định sẽ can dự chuyện triều chính của nhà chúng ta".
Sau khi Tào Tháo qua đời, Tào Phi tuân theo lời trăn trối của cha, dù trọng dụng Tư Mã Ý nhưng vẫn luôn tìm cách điều khiển và âm thầm khống chế.
Cho tới thời Tào Duệ kế vị, hoàng quyền của gia tộc họ Tào trên thực tế đã có phần lung lay. Đến thời Tào Phương, Hoàng đế đã không còn khả năng khống chế Tư Mã Ý cũng như kiểm soát quyền lực của gia tộc này.
Tới khi biến cố Cao Bình Lăng xảy ra, lời tiên đoán của Tào Tháo năm xưa đã thành hiện thực. Tư Mã Ý bắt đầu nắm thực quyền, tạo lập nền tảng để con cháu gia tộc Tư Mã thay thế nhà Ngụy sau này.
... đến di ngôn đầy ý cảnh bảo của Lưu Bị với Khổng Minh trước lúc lâm chung
Bên cạnh lời trăn trối phó thác con trai cho Gia Cát Lượng, Lưu Bị còn cảnh báo Khổng Minh không nên trọng dụng một vị tướng của Thục Hán lúc bấy giờ. (Ảnh minh họa).
Cũng giống như Tào Tháo, Lưu Bị năm xưa từng để lại một di ngôn có phần tương tự.
Sau khi Quan Vũ bị giết, vị quân chủ họ Lưu đã dẫn quân phạt Ngô, sau cùng bị Lục Tốn đánh bại, thua chạy về Bạch Đế thành.
Theo "Tam Quốc chí", Lưu Bị trước lúc lâm chung đã cảnh báo Gia Cát Lượng về một nhân vật. Đó chính là Mã Tốc (190 – 228), còn gọi là Mã Tắc, một tướng nhà Thục Hán thời Tam Quốc.
Trong phần "Thục Thư – Mã Lương truyện (thuộc Tam Quốc chí), Lưu Bị trước khi qua đời đã có lời căn dặn Khổng Minh: "Mã Tốc ngôn quá kỳ thực (hay nói quá sự thực), không thể trọng dụng".
Tuy nhiên Gia Cát Lượng có lẽ vì nóng lòng dùng người nên đã bỏ qua lời dặn dò của tiên chủ năm xưa. Trong lần Bắc phạt đầu tiên, ông đã giao cứ điểm quan trọng là Nhai Đình cho Mã Tốc trấn thủ.
Kết quả là lời tiên đoán của Lưu Bị quả thực đã ứng nghiệm, Nhai Đình thất thủ, chiến dịch Bắc phạt lần thứ nhất bị thất bại.
Việc Mã Tốc làm mất đi cứ điểm quan trọng này không chỉ trực tiếp dẫn tới sự thua trận của quân Thục Hán mà ít nhiều còn ảnh hưởng tới kết quả của nhiều lần Bắc phạt sau này.
Sau thất bại ở Nhai Đình, Gia Cát Lượng đã hạ lệnh xử trảm Mã Tốc. Giai thoại Khổng Minh "gạt lệ chém Mã Tốc" cũng được xây dựng dựa trên sự kiện này.
*Tổng hợp (Tấn Thư, Tam Quốc chí, KKNews, Sohu, Baike...)