Ảnh minh hoạ.
TS.BS Huỳnh Thị Vũ Quỳnh - Phó trưởng Bộ môn Nhi (trường Đại học Y dược TP.HCM), trưởng khoa Thận-Nội tiết Bệnh viện Nhi đồng 2 TP HCM, mới đây báo cáo tại Hội thảo về Dậy thì sớm được tổ chức tại TP HCM rằng bệnh viện đã tiếp nhận một ca dậy thì sớm khá đặc biệt, bệnh nhi mới chỉ 16 tháng tuổi.
Bệnh nhi được người nhà đưa đi khám do có những triệu chứng như xuất huyết âm đạo, ngực to. Bệnh nhi được làm các xét nghiệm cần thiết, hỏi tiền sử chăm sóc từ phía gia đình, các bác sĩ tiến hành hội chẩn và chẩn đoán bé gái bị dậy thì sớm.
Theo chia sẻ từ gia đình bệnh nhi, trước đó người mẹ có sử dụng thuốc làm hồng nhũ hoa, thuốc này có chứa estrogen, sử dụng kéo dài liên tục trong vòng vài tháng. Thời gian sử dụng thuốc làm hồng nhũ hoa, mẹ vẫn cho con bú, chính đều đó khiến trẻ hấp thu estrogen trực tiếp vào cơ thể nên dẫn đến dậy thì sớm.
Sau khi xác định trẻ bị dậy thì sớm ngoại biên, các bác sĩ đã tiến hành điều trị, đồng thời tư vấn người mẹ ngừng dùng thuốc làm hồng nhũ hoa, từ đó các triệu chứng của bệnh nhi cũng giảm đi rõ rệt.
Dậy thì sớm là tình trạng trẻ phát triển các đặc tính sinh dục thứ phát đánh dấu sự trưởng thành về sinh dục sớm hơn bình thường. Ở trẻ gái là dưới 8 tuổi (có kinh trước 9,5-10 tuổi) và trước 9 tuổi ở bé trai.
Điểm chung ở hai giới là trẻ sẽ phổng phao, cao nhanh, mọc lông nách, lông mu. Ở bé gái, ngực to dần, có kinh nguyệt (chảy máu âm đạo). Ở bé trai, tinh hoàn và dương vật to dần, mọc ria mép, phát triển cơ bắp, có mùi cơ thể, có hiện tượng xuất tin.
Theo bác sĩ Quỳnh, dậy thì sớm ở trẻ sẽ kéo theo rất nhiều vấn đề như cốt xương đóng sớm, trẻ sẽ hạn chế phát triển chiều cao. Bé gái dậy thì sớm thì sau này tuổi mãn kinh sẽ sớm hơn.
Trẻ dậy thì sớm sẽ đối mặt với những tác động về tâm lý, thậm chí là cả nguy cơ bị lạm dụng tình dục vì sự phát triển thể chất và suy nghĩ của trẻ không đồng đều.
Chuyên gia cho biết có nhiều yếu tố nguy cơ gây dậy thì sớm:
- Đột biến gene
- Di truyền khi bố mẹ dậy thì sớm, béo phì (rõ nét ở bé gái)
- Trẻ tiếp xúc với chất dẻo
- Thuốc trừ sâu, kim loại nặng...
Trước câu hỏi trẻ ăn nhiều thịt, uống nhiều sữa có phải là nguyên nhân dậy thì sớm, bác sĩ Quỳnh cho hay: "Điều này hiện chưa được chứng minh, khi thịt đi vào dạ dày nó sẽ bị phân hủy, bản chất nó là protein chứ không phải giống như các hóc môn sinh dục, nên nó không trực tiếp gây ra dậy thì sớm. Do vậy, việc khuyên các cháu dậy thì sớm không uống sữa, không ăn thịt là không đúng về mặt bằng chứng.
Tuy nhiên, trong một khả năng nào đó nó có thể gián tiếp gây nên dậy thì sớm, ví dụ như trẻ ăn quá nhiều thịt, uống quá nhiều sữa thì gây nên béo phì, mà béo phì được xác định là một trong số nguyên nhân tác động khiến trẻ dậy thì sớm. Xin nhắc lại, thịt hay sữa không phải nguyên nhân trực tiếp gây nên dậy thì sớm".