Houthi vẫn còn ¾ năng lực tấn công
Hãng tin CNN ngày 15/1 dẫn lời một quan chức Mỹ cho biết, các cuộc không kích do Mỹ dẫn đầu nhằm vào Houthi trong tuần trước mới chỉ triệt tiêu chưa đến 1/3 năng lực tấn công tổng thể của nhóm phiến quân này. Houthi hiện vẫn duy trì phần lớn khả năng tấn công các tàu ở Biển Đỏ.
Cuộc tập kích của liên quân Anh-Mỹ trong đêm 11/1, rạng sáng 12/1 đã sử dụng tới 150 quả bom và tên lửa dẫn đường chính xác nhằm vào gần 30 địa điểm có các mục tiêu của Houthi. Tuy nhiên, sau vụ không kích, Houthi vẫn còn ¾ năng lực cho phép họ tiếp tục nhắm vào tàu thương mại trên các tuyến đường vận chuyển quốc tế ở phía nam Biển Đỏ và Vịnh Aden.
Điều này thể hiện rõ trong ngày 15/1, khi Houthi bắn tên lửa trúng tàu chở hàng thuộc sở hữu của Mỹ trên Biển Đỏ, đánh dấu lần đầu tiên nhóm phiến quân tại Yemen tấn công thành công một tàu do Mỹ sở hữu hoặc điều hành.
Nếu xét trên bình diện kế hoạch thì cuộc không kích tuần trước của Anh-Mỹ đã thành công, khi phá hủy hoặc làm hư hại 93% các mục tiêu đã chọn. Tuy nhiên, trao đổi với CNN, một số quan chức Mỹ thừa nhận rằng điều đó không thể cản trở năng lực tiếp tục tấn công tuyến đường vận tải biển quốc tế của Houthi.
Phạm vi hạn chế của các cuộc không kích đã cho thấy "sợi dây" ở Trung Đông mà chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden đang bước đi phía trên. Washington đã thận trọng tìm cách tránh tình huống mà trong đó, cuộc tấn công của Houthi và các nhóm khác được Iran hậu thuẫn leo thang thành mặt trận thứ hai trong cuộc chiến giữa Israel và Hamas.
Anh-Mỹ phải điều quân bắn lại mục tiêu
Theo tờ New York Times (NYT), cho tới thời điểm hiện tại, liên quân Anh-Mỹ đã tiến hành tổng cộng 2 đợt không kích nhằm vào Houthi.
Đợt 1 diễn ra vào đêm 11/1, rạng sáng ngày 12/1. Làn sóng tập kích đầu tiên do Mỹ dẫn đầu đã tấn công 60 mục tiêu của Houthi được lên kế hoạch trước ở 16 địa điểm bằng 100 quả bom và tên lửa dẫn đường chính xác.
Khoảng 30 đến 60 phút sau đó, đợt tấn công đã được thực hiện nhằm vào 12 mục tiêu khác mà các nhà phân tích xác định là nơi cho phép Houthi gây ra mối đe dọa với máy bay và tàu thuyền đi qua Biển Đỏ. Các căn cứ tên lửa, máy bay không người lái và trạm radar của Houthi đều nằm trong số mục tiêu bị tấn công.
Phát ngôn viên quân sự của Houthi Yahya Sarea sau đó cho biết, liên quân Anh-Mỹ đã phát động tổng cộng 73 cuộc tấn công nhằm vào thủ đô Sana'a của Yemen, cũng như các vùng Al-Hudaydah, Taiz, Hajjah và Saada. Tuy nhiên, các cuộc tập kích này chỉ khiến 5 thành viên Houthi thiệt mạng và khiến 6 người bị thương.
Đợt tấn công thứ hai của liên quân Mỹ diễn ra vào 3 giờ 45 phút sáng ngày 13/1 (theo giờ địa phương), trong đó tàu khu trục U.S.S. Carney đã bắn tên lửa Tomahawk vào một cơ sở radar của Houthi, nhằm làm suy giảm hơn nữa khả năng tấn công của nhóm phiến quân này.
Song, trao đổi với NYT, hai quan chức Mỹ giấu tên dẫn những ước tính thiệt hại ban đầu cho hay, ngay cả sau khi Anh-Mỹ tấn công hơn 60 mục tiêu bằng hơn 150 quả bom và tên lửa dẫn đường chính xác, các cuộc tấn công cũng chỉ gây thiệt hại hoặc phá hủy khoảng 20-30% khả năng tấn công của Houthi.
Phần lớn tên lửa của nhóm phiến quân này được gắn trên các bệ phóng di động nên có thể dễ dàng di chuyển và giấu đi.
Đáng nói, NYT dẫn lời một quan chức cấp cao của Bộ Quốc phòng Mỹ cho biết, cuộc tấn công bằng tên lửa hành trình Tomahawk của Mỹ và trạm radar của Houthi ở Yemen trong ngày 13/1 là một cuộc "tấn công lại" mục tiêu ban đầu.
Mục tiêu này đã bị tập kích trong đợt tấn công đầu tiên đêm 11/1 nhưng chưa bị vô hiệu hóa hoặc phá hủy thỏa đáng như kế hoạch đề ra.
Các quan chức quân sự khác của Mỹ thì cho biết thêm rằng, sau khi các nhà phân tích xem xét thiệt hại từ các cuộc không kích ngày 11/1, có thể sẽ có thêm các cuộc tấn công khác do chưa đạt được mục đích.
Vì sao Houthi chịu thương vong rất ít về người?
Liên quan tới việc Houthi chỉ hứng chịu thương vong rất ít về người, ông John Kirby – người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ cho biết, các mục tiêu tấn công đã được Mỹ lựa chọn đặc biệt để tìm cách gây khó khăn hơn cho Houthi khi nhóm này muốn tấn công các tàu thuyền đi qua Biển Đỏ.
Theo kế hoạch tấn công này, Mỹ không đặt mục tiêu gây thương vong lớn về người cho Houthi.
Trung tướng Douglas Sims II, Giám đốc tác chiến của Hội đồng tham mưu trưởng Liên quân Mỹ cho biết, mục tiêu làm suy giảm năng lực (của Houthi) không nhất thiết phải đi kèm với việc gây thương vong lớn.
Cuộc tấn công của Mỹ được thiết kế để giải quyết thứ năng lực tấn công đang cản trở quyền tự do hàng hải trong vùng biển quốc tế.
Trong khi đó, Thiếu tướng Aidarus al-Zoubaidi, thành viên hàng đầu của chính phủ Yemen được Liên Hợp Quốc công nhận cảnh báo rằng, Mỹ có thể sẽ lặp lại sai lầm của liên quân do Saudi Arabia dẫn đầu suốt gần 1 thập kỷ qua khi chống lại Houthi.
"Chỉ các cuộc không kích thôi là chưa đủ. Lực lượng Houthi có kinh nghiệm đối phó với các cuộc không kích của Saudi Arabia từ 8 đến 10 năm nay và họ đã phát triển các hệ thống lưu trữ ngầm cho pháo binh của mình.
Chúng tôi không muốn liên quân Mỹ lặp lại sai lầm như liên quân Saudi khi họ chỉ tập trung không kích vào các vị trí của Houthi, mà không có đủ lực lượng mặt đất để hỗ trợ cho các cuộc tấn công đó" - Tờ Guardian dẫn lời ông al-Zoubaidi cho hay.
Vị quan chức đồng thời kêu gọi phương Tây cung cấp vũ khí, huấn luyện và chia sẻ thông tin tình báo cho các lực lượng chính phủ Yemen để cùng chống Houthi.