Mặt Trời đóng vai trò rất quan trọng. Nó là một lò phản ứng hạt nhân khổng lồ, tỏa ánh sáng và năng lượng đi khắp nơi trong Hệ Mặt Trời, đến các hành tinh, vệ tinh, sao chổi và thiên thạch.
Nhờ ánh sáng và năng lượng từ ngôi sao này mà sự sống ở Trái Đất của chúng ta phát triển rực rỡ. Là một trong 100 tỷ ngôi sao thuộc Ngân Hà, đây có lẽ là ngôi sao độc nhất sở hữu cho mình một hành tinh có sự sống.
Sau đây là những sự thật về ngôi sao của chúng ta trong Thái Dương Hệ:
1. Mặt Trời rất to lớn
Mặt Trời là một ngôi sao lùn vàng rất to lớn. Mặc dù bán kính của nó chỉ vào khoảng 695.508 km, nhỏ hơn rất nhiều so với hầu hết các ngôi sao khác, nhưng khi so sánh với Trái Đất, nó thật sự rất vĩ đại.
Ngôi sao này chiếm đến 99,8% khối lượng của toàn bộ Hệ Mặt Trời, và nặng hơn Trái Đất đến 332.946 lần. Nếu có thể, chúng ta sẽ đặt vừa 1 triệu Trái Đất vào bên trong Mặt Trời. Hay xét theo diện tích bề mặt, nó sẽ vào khoảng 2.347 tỷ dặm vuông.
2. Phải mất rất lâu người ta mới gọi là Hệ Mặt Trời
Mặc dù ngày nay chúng ta đều biết rằng, mọi vật thể trong Hệ Mặt Trời gồm cả Trái Đất đều chuyển động quanh Mặt Trời, ngôi sao Mặt Trời là trung tâm của hệ nên được gọi là Hệ Mặt Trời. Khối lượng của Mặt Trời giữ cho mọi thứ đều chuyển động quanh nó và giữ đúng quỹ đạo như vậy.
Mãi đến thế kỷ thứ 16, người ta mới biết Trái Đất quay quanh Mặt Trời chứ không phải điều ngược lại.
Tuy nhiên, từ thế kỷ 16 trở về trước, tất cả mọi người trên thế giới đều không nghĩ vậy. Vũ trụ lúc đó đều quay quanh Trái Đất và đây được gọi là thuyết địa tâm. Thuyết nhật tâm với Mặt Trời làm trung tâm chỉ được đưa ra và dần phổ biến sau khi Copernicus công khai lý thuyết này.
3. Mặt Trời cách Trái Đất rất xa
Mặt Trời nằm cách chúng ta khoảng 149.600.000 km, nghĩa là nếu bạn lái xe liên tục không ngừng nghỉ với tốc độ 100km/giờ, bạn sẽ đến được ngôi sao này trong vòng 177 năm. Hay một máy bay thương mại với tốc độ 885 km/giờ cũng sẽ mất đến 19 năm cho quãng đường này.
Khi nói đến các khoảng cách trong Hệ Mặt Trời, các nhà thiên văn sử dụng đơn vị thiên văn (Astronomical Unit, viết tắt AU) để đo đạc. Mỗi AU ứng với khoảng cách từ Trái Đất đến Mặt Trời, hay có thể nó khoảng cách từ Mặt Trời đến Trái Đất là 1 AU.
4. Tuy vậy, khi xét trong không gian, nó thật gần
Vũ trụ là một nơi rộng lớn, thật sự rất lớn. Ngôi sao gần Trái Đất nhất nếu không tính Mặt Trời, là một trong ba ngôi sao thuộc hệ sao Alpha Centauri, sao Proxima Centauri cách chúng ta 4,22 năm ánh sáng. Một năm ánh sáng bằng với 9.460.528.400.000 kilomet (hơn 9 ngàn tỷ km).
Mặt Trời là một vật thể đem lại nguồn cảm hứng lớn cho loài người trong tất cả các lĩnh vực. Ảnh: Svesla Tasla.
5. Mặt Trời là một người hàng xóm tốt
Mặt Trời nằm trong một cánh tay xoắn ốc của Ngân Hà, được gọi là Nhánh Orion. Nhánh Orion là một nhánh của Cánh tay Sagittarius.
Từ vị trí này, Mặt Trời cùng các hành tinh, vệ tinh, sao chổi, vật thể khác trong hệ của nó sẽ chuyển động quanh tâm Ngân Hà, nhưng chúng ta còn rất lâu mới đến được vị trí tâm của thiên hà.
6. Nó không đứng yên, mà đi rất nhanh
Mặt Trời và những vật thể trong hệ hành tinh của nó di chuyển với tốc độ rất nhanh, vào khoảng 720.000 km/giờ.
Chúng cùng với các hệ hành tinh khác di chuyển tiến vào tâm của Ngân Hà, nhưng dù với tốc độ nhanh như thế, cũng phải mất đến 230 triệu năm nữa chúng mới hoàn thành một vòng quay quanh tâm Ngân Hà.
7. Mặt Trời tỏa sáng một cách khủng khiếp
Rõ ràng Mặt Trời là một thứ rất sáng, nhưng bạn có biết nó sáng đến mức nào không? Dễ dàng nhận thấy, đây là vật thể sáng nhất mà chúng ta có thể nhìn thấy được trong tự nhiên, với độ sáng biểu kiến là -26,74.
Độ sáng biểu kiến này lớn gấp 13 tỷ lần so với ngôi sao Sirius - ngôi sao sáng nhất bầu trời đêm, với độ sáng biểu kiến là -1,46.
8. Mặt Trời cũng là nguồn cảm hứng nghệ thuật
Các tia sáng Mặt Trời chiếu rọi từ phía sau những đám mây rõ ràng là một nguồn cảm hứng tuyệt vời cho những người thích hội hoa, từ những đứa trẻ mới cầm cọ, đến những họa sĩ tài ba. Tia sáng của Mặt Trời ẩn nấp sau những đám mây luôn là một thứ đẹp đẽ có sẵn trong tự nhiên.
Được tạo ra khi các đám mây che Mặt Trời nhưng không che hoàn toàn ánh sáng của nó, khiến các tia sáng Mặt Trời lọt ra và rực sáng cả vùng trời.
Tuy vậy, trên thực tế những tia sáng ấy là những đường song song với nhau. Đây là hiệu ứng ảo giác quang học, điều cũng xảy ra như khi ta nhìn vào đường ray xe lửa từ gần đến xa.
Những tia sáng Mặt Trời thật chất là những đường song song với nhau. Ảnh: PiccoloNamek.
9. Mặt Trời thật sự rất nóng
Mặt Trời dĩ nhiên là một ngôi sao rất nóng, nhưng nó nóng đến dường nào? NASA cho biết, lõi của Mặt Trời có thể đạt đến 15 triệu độ C để duy trì những phản ứng nhiệt hạch diễn ra ở đây. Bề mặt của Mặt Trời cũng chạm ngưỡng 5.500 độ C, nóng đủ để kim cương sôi lên.
10. Mặt Trời có thành phần cấu tạo phức tạp
Cũng như nhiều ngôi sao khác, Mặt Trời được cấu tạo chủ yếu từ hydro, tiếp theo là heli. Phần còn lại là oxy, carbon, neon, nito, magie, sắt và silic.
Theo tỷ lệ, cứ 1 triệu nguyên tử hydro, sẽ có 98.000 nguyên tử heli, 850 nguyên tử oxy, 360 nguyên tử carbon, 120 nguyên tử neon, 110 nguyên tử nito, 40 nguyên tử magie, 35 nguyên tử sắt và 35 nguyên tử silic.
11. Mặt Trời đang ở độ tuổi trung niên
Vào độ tuổi 4,6 tỷ năm tuổi, Mặt Trời đang ở tuổi trung niên so với cuộc đời của nó, độ tuổi này so với những ngôi sao khác thì còn khá trẻ. Là một phần của những ngôi sao thế hệ I, đây là nhóm các ngôi sao tương đối trẻ.
Các nhà khoa học cho rằng Mặt Trời sẽ còn tồn tại một khoảng thời gian lâu nữa, vào khoảng 6,5 tỷ năm tuổi nó sẽ bước vào giai đoạn bị hủy diệt.
12. Mặt Trời sẽ trương phình thành một sao khổng lồ đỏ
Một khi Mặt Trời đốt cháy hết lượng hydro có sẵn, nó sẽ bắt đầu đốt đến heli, khoảng thời gian này sẽ kéo dài trong 130 triệu năm hoặc lâu hơn.
Vào lúc này, nó sẽ trương phình ra và nuốt chửng những hành tinh xung quanh vào bên trong lòng nó như Sao Thủy, Sao Kim và Trái Đất. Mặt Trời lúc đó sẽ là một sao đỏ khổng lồ.
13. Và cuối cùng sẽ trở thành một ngôi sao lùn trắng
Sau khi đốt sạch lượng heli có sẵn và nuốt chửng ba hành tinh nằm gần nhất, nó sẽ tự sụp đổ vào bên trong. Khối lượng của nó sẽ vẫn giữ nguyên nhưng nó bị nén xuống và kích thước nhỏ lại tương đương với kích cỡ Trái Đất.
Khi điều đó xảy ra, Mặt Trời sẽ là một sao lùn trắng, mất hàng tỷ năm tiếp theo để nguội mát và tỏa sáng lấp lánh trên bầu trời đêm của những hành tinh còn tồn tại.
Nguồn: TreeHuger