Ukraine đang chơi canh bạc tất tay
Các lực lượng Ukraine đã tiến theo nhiều hướng khác nhau sau khi nhanh chóng phá vỡ các tuyến phòng thủ biên giới mỏng manh của Nga vào đầu tháng 8/2024. Họ mở rộng cuộc đột kích ở những nơi có ít sự kháng cự nhất, thiết lập ranh giới của một vùng đệm để bảo vệ các thị trấn và làng mạc của Ukraine, mà Tổng thống Zelensky cho là mục tiêu tấn công chính của Nga.
Binh sỹ Ukraine tuần tra tại vùng Sudzha, miền Tây nước Nga. Ảnh: Reuters
Sau tuần giao tranh đầu tiên, Ukraine tuyên bố kiểm soát gần 1.150km2 lãnh thổ Nga. Nhiểu nhà phân tích cho rằng, Ukraine không có ý định cát cứ trên đất Nga trong thời gian dài. Bởi Kiev đã không đào loại chiến hào rộng lớn vốn cần thiết để bảo vệ binh lính và thiết bị khỏi hỏa lực của đối phương trong trường hợp Nga tập hợp đủ lực lượng để đẩy lùi cuộc tấn công. Họ không rải mìn để làm chậm cuộc phản công của đối phương, cũng không xây dựng rào chắn ngăn chặn xe tăng Nga.
Ông Seth G Jones, Giám đốc Chương trình An ninh quốc tế tại Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế nhận định: “Cuộc xung đột chứng minh rằng, phòng thủ theo chiều sâu là một trong những cách thức hiệu quả để ngăn cản bước tiến của đối phương. Nếu Ukraine không bảo vệ các vị trí mà họ giành được bằng cách đào chiến hào và rải mìn thì việc giữ lãnh thổ là điều gần như không thể”.
Theo giới phân tích, Ukraine càng chiếm được nhiều lãnh thổ ở biên giới Nga thì thách thức đối với khoảng 10.000 binh sỹ mà họ triển khai để thực hiện chiến dịch xâm nhập sẽ càng lớn.
Trong khi đó, một quan chức Mỹ cho rằng, việc Ukraine chậm xây dựng các công sự phòng thủ không có nghĩa là Kiev không có ý định giữ lãnh thổ Nga. Có khả năng Kiev muốn tiến sâu hơn nữa sau đó mới tìm cách dựng tuyến phòng thủ, để mở rộng lãnh thổ mà họ giành được, đồng thời gia tăng diện tích vùng đệm ở biên giới Nga. Quan chức này đánh giá cuộc tấn công của Ukraine đã thành công vượt xa mục tiêu ban đầu và giờ đây họ đang có một chiến lược tùy cơ ứng biến, tận dụng phản ứng chậm của Nga để giành lợi thế.
Nhiều chuyên gia quân sự ước tính, Nga có thể cần từ 15 đến 20 lữ đoàn, với số lượng ít nhất 50.000 binh sỹ để đẩy Ukraine ra khỏi Kursk nhưng hiện Moscow không có lực lượng sẵn có nào đáp ứng con số đó. Trong tuần này, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Andrei R. Belousov nói rằng, một cơ quan điều phối mới đã hoạt động suốt ngày đêm để tìm ra cách các đơn vị mới được thành lập của Nga có thể phản công ở Kursk.
Đánh giá về chiến dịch đột kích Kursk, Tướng Christopher G. Cavoli, chỉ huy quân sự hàng đầu của NATO lưu ý: “Cuộc tấn công đã khiến Nga bị bất ngờ. Nhưng điều này không kéo dài mãi mãi. Họ sẽ tập hợp lại lực lượng và đưa ra phản ứng phù hợp”.
Rủi ro đối với Ukraine
Cho đến thời điểm hiện tại, Ukraine đã chiếm được một số khu định cư và thị trấn ở biên giới Nga, nhưng vẫn chưa hoàn thành được mục tiêu chính là khiến Moscow phải rút số lượng lớn các đơn vị từ miền đông Ukraine để yểm trợ cho Kursk. Nga đã điều động hầu hết các đơn vị dự bị và quân đội từ các khu vực ở phía nam và phía bắc Ukraine vốn không nằm trong chiến dịch tấn công chính của họ.
Hôm 23/8, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd J. Austin đã có cuộc trao đổi với gười đồng cấp Ukraine Rustem Umerov về các mục tiêu của cuộc tấn công. Trước đó Mỹ tuyên bố họ không nhận được bất cứ thông tin nào về việc Ukraine sẽ tiến hành cuộc đột kích vào lãnh thổ Nga.
Phát biểu với báo chí, Phó thư ký báo chí Lầu Năm Góc, bà Sabrina Singh cho biết: “Theo những gì Tổng thống Zelensky đưa ra, chúng tôi hiểu rằng họ muốn tạo ra vùng đệm tại Kursk. Chúng tôi vẫn đang làm việc với Ukraine để xác định liệu điều này có phù hợp với những mục tiêu chính của họ trên chiến trường hay không”.
“Họ có ý định tiếp tục giữ vững các vị trí đã chiếm được hay không? Hoặc họ sẽ mở rộng đến mức nào? Đây là một số câu hỏi mà chúng tôi đang đặt ra”, bà Sabrina Singh nói thêm.
Khi được hỏi liệu Mỹ có lo ngại về việc các lực lượng Ukraine bị kéo căng và phòng thủ quá mỏng dọc theo tuyến đầu dài gần 1.000km hay không bà Singh cho biết, "Tất nhiên việc lực lượng Ukraine bị dàn trải trên chiến trường là điều mà bộ trưởng Austin đã thảo luận”.
Vài ngày sau cuộc tấn công, Mỹ và Anh đã cung cấp cho Ukraine hình ảnh vệ tinh và các thông tin khác về khu vực Kursk. Giới chức Mỹ cho biết, điều này không phải để giúp Ukraine tiến sâu hơn vào lãnh thổ Nga, mà là để cho phép các chỉ huy của nước này theo dõi tốt hơn các lực lượng tiếp viện của Nga có thể tấn công họ hoặc cắt đứt đường rút lui cuối cùng về Ukraine.
Một số quan chức Mỹ lo ngại, Ukraine càng giành được nhiều lãnh thổ hơn ở phía Tây nước Nga thì nguy cơ đối với các tuyến tiếp tế và mạng lưới phòng không của họ càng lớn. Chưa kể, việc đưa thêm lực lượng vào Kursk sẽ tạo ra những điểm yếu dọc theo các tuyến đầu ở Donbass, miền Đông Ukraine, nơi lực lượng của họ phải đối mặt với những cuộc tấn công dữ dội từ phía Nga.
James Rands - nhà phân tích của công ty tình báo an ninh Janes của Anh nhận định, “Ukraine đã mở rộng tuyến đầu và điều này mang đến một số rủi ro nhất định do họ cần triển khai nhiều nhân sự và thiết bị hơn để giữ các vị trí mới. Ngoài ra, việc này có thể làm cạn kiệt lực lượng trên các bộ phận khác của mặt trận, thậm chí làm giảm nguồn lực dự trữ của họ”.