Mỗi năm con người thải ra đại dương hàng triệu tấn rác, trong đó riêng rác nhựa cũng lên tới cả chục triệu tấn. Số rác này sẽ theo những dòng chảy từ khắp thế giới, quy tụ về một số điểm, tạo nên những hòn đảo rác khổng lồ.
Và ngay giữa Thái Bình Dương có một nơi như thế. Nó là "đảo rác Thái Bình Dương" - Great Pacific Garbage Patch - đảo rác lớn nhất thế giới, nằm giữa Hawaii và California với kích cỡ ước tính hơn gấp 2 lần tiểu bang Texas của Mỹ.
Mỗi năm, các tổ chức và giới khoa học lại thực hiện những chuyến đi thu dọn số rác này.
Mới đây, Viện du hành đại dương (Ocean Voyages Institute) cũng đã tiếp tục thực hiện một chuyến thu dọn được đánh giá là có quy mô lớn nhất từ trước đến nay.
Lần này, họ thu được 103 tấn rác - chủ yếu dưới dạng lưới đánh cá cũ hỏng và rác nhựa, dĩ nhiên tới từ con người.
Số rác khổng lồ được kéo lên từ dưới biển.
Được biết, chuyến đi này kéo dài 48 ngày - lâu nhất từ trước đến nay, gần như dài gấp đôi so với con số 25 ngày do chính họ thực hiện trong năm 2019.
Đáng chú ý, số rác ấy đã kéo theo rất nhiều "nạn nhân" - chính là các sinh vật biển. Nhiều tấm lưới xuất hiện xương của rùa, dự đoán rằng chúng vô tình mắc kẹt trong đó, không thể thoát ra và phải chịu kết cục bi thảm.
"Hiện tại chưa có bất kỳ giải pháp nào giải quyết trọn vẹn số rác nhựa trên biển. Chỉ là những ngày dài lênh đênh, dồn hết tâm sức quan sát và tiến hành loại bỏ rác mà thôi," - Locky MacLean, cựu giám đốc tổ chức phi lợi nhuận Sea Shepherd và là một nhà hoạt động đại dương hơn 2 thập kỷ qua cho biết.
"Chúng tôi đã vượt chỉ tiêu loại bỏ 100 tấn rác nhựa và những tấm 'lưới ma' (thuật ngữ chỉ lưới đánh cá bị bỏ lại dưới biển), và trong thời điểm đầy khó khăn này, chúng tôi sẽ vẫn tiếp tục khôi phục lại đại dương - thứ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của chính chúng ta, và của chính tinh cầu này," - trích lời Mary Crowley, người sáng lập Viện du hành đại dương.
Đảo rác Thái Bình Dương nằm ở một trong số những khu vực xa xôi nhất đối với con người. Ước tính, nó chứa khoảng 80.000 tấn rác nhựa - chủ yếu từ những tấm "lưới ma" do quá trình đánh bắt cá thương mại và các hoạt động hàng hải.
Số rác tại đây được tích tụ do các vòng hải lưu (gyre) - những dòng biển theo hình xoáy tròn, tụ lại một điểm.
Những chiến dịch như vậy có thể đóng góp ít nhiều vào việc gìn giữ môi trường biển thế giới. Tuy nhiên để so sánh, nó giống như việc bạn cố gắng lau khô sàn nhà trong khi ống nước đang bị vỡ vậy.
Mỗi năm, có khoảng 12,7 triệu tấn rác nhựa thải ra ngoài đại dương, tổng cộng khoảng 150 triệu tấn đang hiện diện mà chưa thể giải quyết.
Xương rùa được tìm thấy trong lưới rác vứt dưới biển.
Từ những hạt vi nhựa cho đến các tấm lưới khổng lồ, tất cả đều là rác khó hoặc không thể phân hủy sinh học, khiến chúng trở thành mối đe dọa cực lớn cho các sinh vật biển.
Các nhà nghiên cứu tại Philippines từng tìm thấy một con cá voi đang hấp hối, với 40kg rác nhựa bên trong dạ dày.
Đáng ngại hơn, một báo cáo gần đây cho thấy ít nhất 4 con cá nhà táng, 3 con cá voi mũi khoằm, 2 con cá voi sừng và 5 con cùng chủng loại khác đang quanh quẩn ở khu vực đảo rác Thái Bình Dương ở thời điểm họ thực hiện chiến dịch thu dọn.
Vào lúc này, có lẽ chúng... an toàn hơn được một tý, nhưng dẫu sao cũng chỉ như muối bỏ bể mà thôi.