Suy gan cấp tính là tình trạng mất chức năng gan xảy ra đột ngột ở những người không có tiền sử mắc bệnh gan. Có rất nhiều yếu tố có thể khiến gan suy hỏng nhưng không phải ai cũng biết. Suy gan có thể dẫn tới các biến chứng như phù não, xuất huyết tiêu hóa, nhiễm trùng, suy thận,... Nếu không được can thiệp kịp thời, suy gan cấp có thể dẫn tới tử vong.
Các nguyên nhân dẫn tới suy gan cấp tính
Sử dụng quá liều Acetaminophen
Đây là một trong những nguyên nhân gây suy gan thường gặp nhất. Acetaminophen còn được biết đến với tên gọi paracetamol. Sử dụng quá liều khuyến cáo acetaminophen trong một ngày hoặc trong vài ngày liên tiếp có thể dẫn tới suy gan cấp.
Tác dụng phụ của một số loại thuốc
Một số loại thuốc kê đơn, chẳng hạn như thuốc kháng sinh, thuốc chống viêm không steroid và thuốc chống co giật, có thể góp phần gây tổn thương gan.
Sử dụng thuốc bừa bãi có thể gây suy gan cấp (Ảnh minh họa)
Sử dụng thực phẩm chức năng bừa bãi
Một số thực phẩm chức năng có liên quan đến tổn thương gan. Chính vì thế, khi dùng những loại thuốc này nên xin tư vấn của bác sĩ chuyên khoa.
Viêm gan virus
Các loại virus gây viêm gan có thể góp phần gây suy gan cấp nếu không được phát hiện và kiểm soát.
Nhiễm độc
Ăn phải một số loại nấm dại có chứa độc tố, chẳng hạn như nấm mũ tử thần (amanita phalloides) có thể gây suy gan cấp.
Một số hóa chất công nghiệp như carbon tetrachloride (được sử dụng trong sáp, sơn công nghiệp,...) cũng có thể góp phần gây suy gan.
Bệnh tự miễn
Viêm gan tự miễn là một căn bệnh trong đó hệ thống miễn dịch tấn công các tế bào gan dẫn đến viêm và tổn thương. Tình trạng này có thể gây suy gan.
Bệnh về mạch máu
Hội chứng Budd-Chiari là một bệnh về mạch máu có thể gây ra tắc nghẽn trong tĩnh mạch gan, sau đó dẫn tới suy gan.
Bệnh chuyển hóa
Các bệnh chuyển hóa như bệnh Wilson và gan nhiễm mỡ cấp tính gặp phải trong thai kỳ đôi khi có thể gây suy gan.
Ung thư
Nếu tế bào ung thư bắt đầu ở gan hoặc lan sang gan có thể gây ra suy gan.
Sốc nhiệt
Hoạt động thể chất quá nhiều trong môi trường nóng nực có thể dẫn tới suy gan.
Mô phỏng suy gan cấp (Ảnh minh họa)
Triệu chứng của suy gan cấp tính
Suy gan cấp có một số triệu chứng điển hình như sau:
Vàng mắt, vàng da: Khi chức năng gan bị suy hỏng có thể khiến cho mắt chuyển sang màu vàng. Triệu chứng này khá phổ biến ở trẻ nhỏ chưa được tiêm phòng vaccine viêm gan và những người nghiện rượu bia.
Nôn, buồn nôn: Gan đóng một vai trò quan trọng trong việc đào thải chất độc ra khỏi cơ thể. Thường xuyên có cảm giác buồn nôn hoặc nôn có thể là dấu hiệu cho thấy chức năng gan đang bị ảnh hưởng. Mặc dù 2 triệu chứng này có thể cảnh báo nhiều bệnh lý khác nhưng điều quan trọng là nếu triệu chứng nặng lên và kéo dài, hãy đi khám ngay lập tức.
Sưng và đau bụng: Các vấn đề về gan có thể ngăn cản máu lưu thông tới gan. Điều này có thể gây ra áp lực trong đường ruột cũng như nhiều bộ phận khác trong cơ thể. Do đó, bệnh nhân có thể bị đau hoặc sưng ở bụng. Nếu thấy bụng đột ngột sưng lên, đặc biệt nếu dấu hiệu không cải thiện, hãy đến bệnh viện để được thăm khám.
Thay đổi màu phân: Màu phân nhợt nhạt có thể cảnh báo gan đang bị tổn thương. Khi cơ thể không sản xuất đủ dịch mật do chức năng gan suy giảm sẽ khiến phân có màu nhạt hơn hoặc màu đất sét. Dấu hiệu này cũng có thể cảnh báo các bệnh khác về đường tiêu hóa.
Đổi màu nước tiểu: Màu nước tiểu thay đổi có thể là dấu hiệu của nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Nước tiểu sẫm màu có thể là triệu chứng của mất nước nhưng cũng có thể là dấu hiệu cho thấy cơ thể đang bị nhiễm độc. Các vấn đề về gan cũng thường khiến cho nước tiểu có màu sẫm hơn.
Sưng phù chân: Sưng chân và mắt cá chân có thể là dấu hiệu cảnh báo sức khỏe gan đang có vấn đề. Nếu dấu hiệu này kéo dài mà không rõ nguyên nhân, không thể loại trừ chức năng gan đang suy yếu.
Ngứa da: Khi dịch mật ứ đọng nhiều trong gan có thể gây ra ngứa ngáy. Nếu bạn phải đối mặt với tình trạng này, đừng bỏ qua. Đó có thể là dấu hiệu cho thấy gan đang có nhiều chất độc.
Chán ăn, sụt cân: Khi khả năng tiêu hóa chất dinh dưỡng của gan suy giảm có thể gây ra triệu chứng chán ăn. Bệnh nhân thường không cảm thấy đói và bị sút cân.
Mệt mỏi: Đây là triệu chứng thường gặp ở bệnh nhân bị suy gan cấp.
Dễ bị bầm tím: Khi gan bị suy sẽ không tạo ra đủ protein để loại bỏ cục máu đông. Đó chính là lý do vì sao bệnh nhân suy gan dễ có các vết bầm tím trên da.
Suy gan cấp dễ dẫn tới bầm tím trên da (Ảnh minh họa)
Phòng ngừa suy gan cấp
Để phòng ngừa suy gan cấp, mỗi chúng ta cần phòng ngừa các yếu tố nguy cơ gây bệnh. Cụ thể:
- Sử dụng tất cả các loại thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ.
- Báo cáo cho bác sĩ biết tất cả các loại thuốc mình đang sử dụng để được tư vấn, kê đơn phù hợp.
- Hạn chế đồ uống có cồn.
- Không dùng chung đồ dùng cá nhân (bàn chải đánh răng, dao cạo râu,...), kim tiêm với người khác.
- Tiêm đầy đủ các vaccine viêm gan virus nếu chưa nhiễm các virus này.
- Không ăn các loại nấm không rõ nguồn gốc.
- Dùng đồ bảo hộ lao động nếu làm trong môi trường nhiều hóa chất.
- Giữ cân nặng ở mức vừa phải.
- Thực hiện ăn chín, uống sôi.