Mộc qua là một loài cây lâu năm phân bố chủ yếu ở Trung Quốc. Cây được trồng để thu quả dùng làm dược liệu. Ở Việt Nam, mộc qua có thể được trồng ở các tỉnh giáp với Quảng Đông, Trung Quốc.
Quả mộc qua có hình trứng dài khoảng 10 – 15cm, bên trong quả có nhân cứng, thịt xốp màu vàng nâu, có mùi thơm. Không giống các loại trái cây khác, quả mộc qua không ăn sống được, mà chỉ ăn được sau khi nấu chín hoặc chế biến thành mứt. Người ta sẽ thu hoạch và phơi khô loại quả này sau đó bài chế thành các bài thuốc khác nhau tùy thuộc vào mục đích sử dụng.
Theo các nghiên cứu, quả mộc qua có chứa nhiều thành phần hóa học tốt cho sức khỏe điển hình như glucose, sorbitol, fructose, sucrose, các loại acid như acid quinic, acid glutamic, acid citric, acid malic, acid phosphoric. Dưới đây là những công dụng nổi bật của loại quả này mà nhiều người có thể chưa biết:
1. Hạ đường huyết
Quả mộc qua có khả năng hạ đường huyết tự nhiên. Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng hoạt chất flavonoid, polysaccharide trong loại quả này có liên quan đến công dụng ức chế α – glucosidase, từ đó giúp hạ đường huyết một cách an toàn. Bên cạnh đó, quả mộc qua có chứa fructose - một loại đường tự nhiên, có khả năng tăng đường huyết chậm hơn so với đường glucoze nên loại quả này còn được xem là một lựa chọn tốt cho người có bệnh tiểu đường.
2. Chống ung thư
Chống ung thư cũng là một trong những công dụng nổi bật của quả mộc qua. Theo đó, loại quả này rất giàu vitamin C giúp kích thích hệ thống miễn dịch, tăng cường các tế bào bạch cầu bảo vệ cơ thể khỏi sự tấn công của virus và vi khuẩn.
Một số nghiên cứu còn phát hiện ra rằng quả mộc qua cũng chứa hợp chất phenolic có tác dụng loại bỏ các gốc tự do trong cơ thể, giúp tiêu diệt và khởi phát các tế bào ung thư hiệu quả.
3. Tốt cho tim mạch
Theo các nghiên cứu, hàm lượng kẽm và sắt trong quả mộc qua giúp cơ thể cải thiện việc sản xuất các tế bào hồng cầu, ngăn ngừa thiếu máu và giữ cho cơ thể nhiều năng lượng hơn. Đặc biệt, trong loại quả này còn chứa hàm lượng kali dồi dào, giúp duy trì huyết áp ở mức ổn định và hỗ trợ máu lưu thông tốt hơn. Do đó, thường xuyên ăn quả mộc qua sẽ giúp cải thiện sức khỏe tim mạch, ngăn ngừa được các loại bệnh nguy hiểm như xơ vữa động mạch, đau tim và đột quỵ.
4. Hỗ trợ tiêu hóa
Trong y học dân gian, mộc qua là một vị thuốc giúp hỗ trợ tiêu hóa hiệu quả. Theo các chuyên gia, chiết xuất mộc qua có thể bảo vệ mô ruột và chống lại các tổn thương liên quan đến các bệnh viêm đường ruột (IBD) như viêm loét đại tràng. Bên cạnh đó, axit tartarica có trong loại quả này có tác dụng làm tăng sự tiêu thụ chất xơ trong cơ thể, giúp duy trì hệ tiêu hóa khỏe mạnh. Các axit hữu cơ như axit betulinic, oleanolic và ursolic trong loại quả này cũng có khả năng hỗ trợ điều trị tiêu chảy nhờ tác dụng kháng khuẩn mạnh và giảm đau.
Ngoài ra, quả mộc qua còn được chứng minh là có công dụng kiểm soát các triệu chứng buồn nôn nhờ có hàm lượng folate cao. Do đó, bạn có thể thêm loại quả nảy vào thực đơn để giúp hệ tiêu hóa của gia đình khỏe mạnh hơn.
5. Cải thiện thị lực
Quả mộc qua rất giàu flavonoid và các chất dinh dưỡng thực vật giúp chống lại các gốc tự do có thể gây hại cho mắt và võng mạc. Ăn quả mộc qua thường xuyên có thể hỗ trợ điều trị bệnh quáng gà.
6. Tốt cho gan
Mộc qua cũng là loại quả tốt cho sức khỏe của gan. Loại quả này có chứa axit oleanolic - một loại axit triterpenoid có tính chất chống viêm và chống oxy hóa mạnh mẽ giúp bảo vệ gan, hỗ trợ chức năng gan và ức chế sự nhân lên của virus viêm gan B.
Theo một nghiên cứu, chiết xuất cồn 70% của mộc qua có tác dụng bảo vệ nhất định đối với những con chuột bị hoại tử gan mãn tính được tiêm CCl4. Mộc qua có trong chế độ ăn nhiều chất béo có thể ngăn chuột phát triển bệnh viêm gan nhiễm mỡ không do rượu bằng cách điều chỉnh biểu hiện của các thụ thể cũng như tiết ra các cytokine gây viêm. Axit oleanolic được phân lập từ quả mộc qua có tác dụng ức chế mạnh sự nhân lên của vi rút viêm gan B, với tỷ lệ ức chế là 29,33% ở nồng độ 20 μg/ml.
(Tổng hợp)